Project Detail

Gebouwfunctie

Projectsoort

Projectgrootte

circa 8.500 m² bvo

Periode

2019 - heden

Medewerkers

De binnenstad van Amsterdam is de geboortegrond van de Universiteit van Amsterdam. Die geschiedenis gaat met de oprichting van het Athenaeum Ilustre terug tot het jaar 1632. Bijna 150 jaar geleden werd het Athenaeum omgevormd tot universiteit. Met zeven faculteiten en meer dan veertigduizend studenten is de Universiteit van Amsterdam de grootste universiteit van Nederland.

Universiteitskwartier
De Universiteit van Amsterdam stoot de komende jaren verspreid over de stad tientallen gebouwen af en clustert alle faculteiten op vier goed geoutilleerde campussen. De opleidingen van de Faculteit der Geesteswetenschappen worden ondergebracht in het Universiteitskwartier, de vierkante kilometer tussen de Oudezijds Achterburgwal, Oude Hoogstraat, Kloveniersburgwal, Oude Turfmarkt en de Nieuwe Doelenstraat.

Binnengasthuiscomplex
Gebouw BG5 wordt vernieuwd en gerenoveerd tot een modern complex voor onderwijs en onderzoek. De Faculteit der Geesteswetenschappen heeft op die locatie behoefte aan grote en kleine onderwijszalen, veel studieplekken en een ruime voorziening voor eten en drinken. Het huidige pand is daarvoor niet geschikt.
Het oorspronkelijke bouwwerk werd eind 19e eeuw ontworpen in neorenaissance-stijl door de toenmalige assistent-stadsarchitect H. Leguyt. Het pand is met de andere delen van het Binnengasthuiscomplex van cultuur- en medisch-historische waarde; het maakte deel uit van de schaalvergroting en modernisering van oude ziekenhuizen aan het eind van de 19e eeuw.

Oorspronkelijk bestond het Klinisch Ziekenhuis uit twee lange vleugels, waarbij de westelijke vleugel fungeerde als mannenkliniek; de oostelijke als vrouwenkliniek. De algemene voorzieningen waren gesitueerd in het verbindingsgebouw, waardoor het geheel een U-vorm kreeg. Vervolgens is het complex de afgelopen zestig jaar diverse keren ingrijpend gewijzigd. Ook is de binnenplaats overdekt voor gebruik als mensa.

Duurzame campussen
Nieuwbouw en renovatie van het Binnengasthuiscomplex valt samen met de dringende wens van het universiteitsbestuur om alle campussen verder te verduurzamen. In 2040 wil de Universiteit van Amsterdam voldoen aan het Klimaatakkoord van Parijs. Dit betekent dat het gebruik van gas en elektra, inclusief het verbruik van alle apparatuur, omlaag moet naar minder dan 70 kWh per m2 per jaar. Om dat doel te behalen moet het energieverbruik met 65% omlaag en worden gebouwen aardgasvrij gemaakt. Ook wil de universiteit voor een deel voorzien in de eigen energiebehoefte.

BG5
ZRi geeft voor de aanpassing van gebouw BG5 advies op gebied van bouwfysica, akoestiek, brandveiligheid en duurzaamheid. De grootste uitdaging voor BG5 ligt bij de aanpak van het oorspronkelijke gebouw. Monumentale gebouwen zijn niet gemakkelijk te verduurzamen. Daarom doen wij vooraf uitgebreid onderzoek naar bijvoorbeeld de invloed van isolatiemaatregelen op de oude constructie. Het isoleren van gevels en daken aan de binnenzijde van het gebouw – de buitenschil wordt in ere hersteld – zal leiden tot een verandering van het microklimaat. Die verandering mag echter niet leiden tot aantasting van het oorspronkelijke bouwwerk. Daarom zullen ademende materialen worden toegepast.

Eigentijdse horeca
Gebouw BG5 krijgt na sloop/nieuwbouw van het middengebied een belangrijke horecafunctie. ZRi ontwerpt in nauw overleg met het ontwerpteam van Ector Hoogstad Architecten (EHA) en 1meter98 Architecten maatregelen om een ontmoetingsplek met een goede akoestiek te realiseren. Brandveiligheid is daarbij ook een belangrijk aandachtspunt.

ZRi werkt voor dit project samen met Ector Hoogstad Architecten, 1meter98 Architecten, Halmos adviseurs, Adviesbureau Tielemans Bouwconstucties en bnn adviseurs voor bouwkostenmanagement.

Meer informatie over een ander monumentaal pand op het Universiteitskwartier, Oudemanhuispoort, zie hier.