Van 1 januari 2019 moeten nieuwe overheidsgebouwen, bij aanvraag van de omgevingsvergunning, voldoen aan de BENG-eisen. Vanaf 1 januari 2020 geldt dit voor alle nieuwe gebouwen. Het nieuwe BENG-stelsel vervangt de huidige EPC-regels (Energie Prestatie Coëfficiënt). BENG staat voor Bijna Energie Neutraal Gebouw en komt voort uit het Energieakkoord voor duurzame groei en de Europese richtlijn EPBD. De concepteisen (die moeilijk haalbaar bleken) zijn sinds juli 2015 ter indicatie aangegeven. Tijdens het in november gehouden NEN-congres ‘EPG 2.0’ zijn de aangepaste concept BENG-eisen bekendgemaakt.

De energieprestatie van BENG-gebouwen worden aan de hand van 3 criteria vastgelegd:

1. Maximaal energiebehoefte in kWh per m2 gebruiksoppervlak per jaar
2. Maximaal primair fossiel energiegebruik in kWh per m2 gebruiksoppervlak per jaar
3. Minimaal aandeel hernieuwbare energie in procenten

Na een uitgebreide kostenoptimaliteitsstudie, waarbij gekeken is naar de totale levensloopkosten van verschillende gebouwen en energieconcepten, zijn nieuwe concepteisen voorgesteld op basis van de nieuwe norm NTA 8800. Deze norm vervangt per 1 januari 2020 de NEN 7120 en andere normbladen. De nieuwe norm hanteert een nieuwe berekeningsmethodiek die beter aansluit bij Europese normen. Bij de gewijzigde rekenmethodiek, veranderen ook de resultaten van berekeningen en dus de concept BENG-eisen. Deze concepteisen en norm doorlopen de komende maanden het formele wetgevingstraject, met als doel dat de overheid deze half 2019 kan publiceren in het Staatsblad, waarna ze opgenomen worden in het Bouwbesluit. Daarna komt de software beschikbaar waarmee BENG-gebouwen kunnen worden berekend.

Hieronder is een overzicht weergegeven  van de belangrijkste nieuwe concept BENG-eisen:

De nieuwe concept BENG-eisen wijken af van de in 2015 gepubliceerde concepteisen. Er zijn 3 redenen waardoor deze afwijking wordt veroorzaakt:

1. De nieuwe rekenmethode. De rekenmethode die inzicht geeft in de energieprestatie is integraal herzien. De nieuwe NTA 8800 is gebaseerd op meerdere geactualiseerde normen en vervangt t.z.t. de NEN 7120 en een hele serie normbladen. Hierdoor zijn de uitkomsten niet langer vergelijkbaar.
2. Gewijzigde BENG-definities. De ambities van de eerste concept BENG-eisen waren voor veel gebouwtypen onhaalbaar hoog, bleek uit signalen uit de markt. Bij de nieuwe concept BENG-eisen is hiermee onder andere rekening gehouden door het inbouwen van een correctie voor gebouwen met een ongunstige verhouding tussen verliesoppervlak en gebruiksoppervlak. Daarnaast is de invloed van ventilatiesystemen verschoven naar concept BENG-eis 2. Gevolg is dat er in concept BENG-eis 1 nu gerekend wordt met een (aanzienlijke) hoeveelheid op te warmen (en af te koelen) ventilatielucht. Dit leidt tot hogere uitkomsten van de concept BENG-eis 1.
3. Kostenoptimalisatietoets. Er is nationaal als Europees overeengekomen dat de steeds strengere energieprestatie-eisen voor nieuwe gebouwen moeten worden afgewogen tegen de daardoor stijgende bouwkosten. Met andere woorden, de bouwkosten van nu worden vergeleken met de kosten bij de nieuwe eisen. Daar speelt ook gasloos bouwen een rol. De afgelopen jaren hebben nog erg veel nieuwe gebouwen een gasketel gekregen. Alleen al door het rekenen met gebouwen met warmtepompen wordt een autonome kostenstijging geïntroduceerd. Er blijft dan geen ruimte over voor meer aanscherping in de maatregelpakketten.

Wij zijn van mening dat de nieuwe BENG-eisen zorgen voor een verbetering ten opzichte van de EPC-eis. Dit heeft er mee te maken dat de BENG eisen stelt aan drie verschillende parameters (Energiebehoefte, Primair fossiel energiegebruik en hernieuwbare energie) in plaats van één parameter. In de EPC-methodiek kon een slechtere bouwkundige schil of een installatie met een laag rendement worden gecorrigeerd met PV-panelen of andere maatregelen. Met de nieuwe BENG-eisen kan dit niet meer en moet een gebouw op verschillende gebieden worden geoptimaliseerd voordat er voldaan kan worden aan de eisen. De methodiek sluit aan bij de Trias Energetica: eerst zorgen voor een goede thermische schil, vervolgens de benodigde energie opwekken met duurzame installaties. Pas als deze twee stappen goed zijn doorlopen kan het restant aan benodigde energie worden opgewekt door middel van PV-panelen.

Ondanks dat de eisen op dit moment nog niet erg streng (lijken) te zijn en vooral aansluiten bij de huidige EPC-eisen, wordt dit in de toekomst natuurlijk wel aangescherpt. Op dat moment hebben we wel de juiste methodiek om gebouwen op een slimme manier energiezuinig te realiseren.

• DEEL OP